Dobrodošli na Sott.net
Uto, 28 Stu 2023
Svijet za ljude koji misle

Tajna povijest
Karta

Bizarro Earth

Britanski Gulag: Priča o sistemskom nasilju u Keniji 50-tih godina s vrlo visokim nivoom zataškavanja


kurir.rs
Čet, 18 Kol 2016 19:05 UTC
priča o sistemskom nasilju s vrlo visokim nivoom zataškavanja
Istoričarka sa Harvarda Karolin Elkins svojim je radom pokrenula kontroverze oko gušenja Mau Mau ustanka u Keniji, što je postavilo temelje za sudski spor koji je promenio pogled na britansku prošlost.

"Pomozite nam da tužimo britansku vladu za mučenje", to je bila molba koju je istoričarka Elkins primila 2008. godine.

Bilo je to neverovatno rizično - i pravno i profesionalno. Neverovatno, jer je slučaj na kojem su se okupili advokati za ljudska prava iz Londona, pokušao na Britaniju prebaciti odgovornost za zločine počinjene pre 50 godina, pre nezavisnosti Kenije. Rizično jer je zbog istraživanja tih zločina istoričarka već doživela brdo uvreda i pretnji, piše Gardijan.

Elkins je došla na "marginu" već 2005. godine zbog knjige koja je "ekshumirala" jednu od najprljavijih poglavlja britanske imperijalne istorije - suzbijanje Mau Mau ustanka Keniji. U studiji "Britanski Gulag" zabeležila je kako su se Britanci borili protiv antikolonijalnog ustanka zatvarajući 1,5 miliona Kenijaca u mrežu logora. Bila je to priča o sistemskom nasilju s vrlo visokim nivoom zataškavanja. Elkins je zamalo izgubila posao. Za drugu knjigu trebalo joj je nešto više.

Kada joj je 2008. zazvonio telefon. Zvala je advokatska firma iz Londona koja je preuzela slučaj i pripremala tužbe za odštetu u ime starijih Kenijaca koji su bili mučeni u logorima tokom Mau Mau ustanka. Upravo je njeno istraživanje te tužbe učinilo mogućima. Advokat koji je pokrenuo slučaj želeo je da Elkins bude stručni svedok. Pristala je jer je želela da se ispravi nepravda, a ona je stajala iza svog rada.

"Bila sam poput psa koji ima kost. Znala sam da sam u pravu", kazala je Elkins.

Komentar: Pet najvećih zločina Britanskog carstva, od kojih neki spadaju među najgore u povijesti ljudskog roda

      Više...
Chalkboard

Drevni tekst, ispisan hijeroglifima, otkriva da je astronom Maja izračunao kretanje Venere prije 1000 godina

Nenad Jarić Dauenhauer
index.hr
Sre, 17 Kol 2016 17:59 UTC
Drevni tekst, ispisan hijeroglifima, otkriva da je astronom Maja izračunao kretanje Venere prije 1000 godina
© University of California - Santa Barbara

Drevni zapisi ispisani hijeroglifima otkrivaju su da su Maje ostvarili značajna otkrića u matematici i astronomiji, pokazalo je novo istraživanje.

Stručnjaci za Maje širom svijeta već 120 godina istražuju Venerinu tablicu koja je sastavni dio Dresdenskog kodeksa (slika gore), drevne astronomske knjige. Jedna od najzanimljivijih stvari u njoj jest točnost astronomskih izračuna, posebno izračuna prijestupne godine u majanskom kalendaru.

No Gerardo Aldana, profesor antropologije na University of California u Santa Barbari, smatra da je Venerina tablica krivo shvaćena i značajno podcijenjena. U novom radu predstavljenom u časopisu Journal of Astronomy in Culture Aldano tvrdi da ona predstavlja izuzetne inovacije u matematici i astronomiji.

'To je nešto što ja zovem otkrićem otkrića jer to nije samo otkriće, to pokazuje kakve blinkere (naočnjake - kakvi se stavljaju konjima) imamo, koje smo konstruirali, a koji nas sprječavaju da vidimo da je to bilo njihovo stvarno otkriće, otkriće naroda Maja u gradu Maja', rekao je Aldana.

Rad nazvan 'Discovering Discovery: Chich'en Itza, the Dresden Codex Venus Table and 10th Century Mayan Astronomical Innovation' kombinira istraživanje hijeroglifa, arheologiju i astronomiju u novoj interpretaciji Venerine tablice koja prati vidljive faze tog planeta prilikom obilaska oko Sunca.

Aldano kaže da njegov rad pokazuje da su u tablicama predstavljene sofisticirane matematičke korekcije 'Venerinog kalendara' kojim su se koristili Maje, te da su one najvjerojatnije razvijene u gradu Chich'en Itza u razdoblju između 800. i 1000. godine naše ere. Što je najvažnije, kaže američki antropolog, korekcije su mogle biti razvijene pod patronatom, odnosno za vladavine K'ak' U Pakal K'awiilja, jedne od najpoznatijih povijesnih ličnosti tog grada.
      Više...
Dig

Je li ovo bio dom ilirskih kraljeva? Arheolozi otkrili dvije palače iz 3. vijeka pne u Crnoj Gori


newsweek.rs
Sre, 17 Kol 2016 11:40 UTC
Je li ovo bio dom ilirskog vladara? Arheolozi otkrili dvije palače iz 3 vijeka pne u Crnoj Gori
Tim arheologa sa Varšavskog univerziteta u Poljskoj, iskopao je u Crnoj Gori, prvu ikada otkrivenu palatu ilirskih kraljeva. Otkriće je veoma važno jer predstavlja prvi uvid u funkcionisanje kraljevske vlasti u drevnoj Iliriji.

Palata je otkrivena pri iskopavanjima lokaliteta na kojem se nalazio stari Risan, odnosno gde je pre toga bila prestonica kraljice Teute Nepokorive, čija su dela izazvala Prvi ilirski rat 229. godine pne.
Je li ovo bio dom ilirskog vladara? Arheolozi otkrili dvije palače iz 3. vijeka pne u Crnoj Gori
© Wikipedia
Bista kraljice Teute u muzeju u Skadru
      Više...
Archaeology

Skrivana u zemlji: Velika piramida u Čoluli, Meksiko


cafe.ba
Uto, 16 Kol 2016 15:16 UTC
Skrivana u zemlji: Velika piramida u Čoluli, Meksiko
© Wikipedia
Iz daljine piramida izgleda kao prirodno brdo sa crkvom na vrhu
Piramida u Čoluli je dugo bila sakrivena unutar planine. O njoj se ne zna mnogo i zato misterija oko ovog spomenika intrigira turiste širom svijeta.

Poznatija je kao Tlačiualtepetl i smatra se da je izgradnja piramide počela 300 godine prije nove ere. Prema jednom od mnogih mitova, ovaj najveći spomenik na svijetu izgradio je džin.
Skrivana u zemlji: Velika piramida u Čoluli, Meksiko
© Diego Delso / CC BY SA 3.0
Iskopan dio Velike piramide u Čoluli, Meksiko
      Više...
Hourglass

Ranovizantijska bazilika stara 1500 godina otkrivena u Makedoniji


blic.rs
Uto, 16 Kol 2016 10:38 UTC
Ranovizantijska bazilika stara 1500 godina otkrivena u Makedoniji
© ELLAS_GR
U Makedoniji je pronađena ranovizantijska bazilika stara oko 1.500 godina, duga 16, a široka 10,4 metra.

Bazilika, koja je rana forma hrišćanske bogomolje, pronađena je u štipskom selu Krivi Do na istoku Makedonije, na teško pristupačnom i pustom mestu.
Ranovizantijska bazilika stara 1500 godina otkrivena u Makedoniji
© sithonia-rooms.gr
      Više...
Pyramid

U Kazahstanu pronađena piramida izgrađena 1000 godina prije piramida u Egiptu


nationalgeographic.rs
Uto, 16 Kol 2016 00:00 UTC
U Kazahstanu pronađena piramida izgrađena 1000 godina prije piramida u Egiptu
© dailymail.co.uk

Naučnici otkrili ostatke piramide koja je izgrađena 1.000 godina pre piramida u Egiptu, a pronađena je u Karagandi, udaljenoj regiji Kazahstana.
U Kazahstanu pronađena piramida izgrađena 1000 godina prije piramida u Egiptu
© dailymail.co.uk
      Više...
Hourglass

Tajne izgubljene civilizacije, koja je živjela u francuskoj šumi Fonteneblo, urezane su na stijenama i zidovima pećina


webtribune.rs
Ned, 14 Kol 2016 00:00 UTC
Tajne izgubljene civilizacije, koja je živjela u francuskoj šumi Fonteneblo, urezane su na stenama i zidovima pećina
Elen Lojd pisala je o tome da li je drevna, nepoznata cvilizacija, nekada naseljavala francusku šumu Fontenblo. U šumskim pećinama postoje čudne rezbarije.

Ko su misteriozna bića sa tri prsta prikazana na drevnim stenama u šumi? Ko su tvorci misterioznog pisma u drevnim grobnicama koje se nalaze u šumi?

Fontenblo šuma se nalazi oko 60 kilometara jugoistočno od Pariza. Obuhvata površinu od 280 kvadratnih kilometara i predstavlja jednu od najlepših šuma u Francuskoj.

Divni i fantastični pejžazi šume su razlog zašto je ona danas popularna turistička atrakcija. Samo tokom vikenda šumu Fontenblo poseti više hiljada ljudi koji žele da pobegnu od posla, da šetaju i uživaju u lepoti prirode. Međutim, u stara vremena, situacija je bila drugačija. Šuma ima dugu istoriju.

Poreklo šume Fontenblo datira od oko pre hiljadu godina. Za to vreme ova šuma je postala više ili manje izolovana od spoljašnjeg sveta. Tek nekolicina ljudi, uglavnom kriminalaca, imala je hrabrosti da kroči u drevnu “šumu piva”, što je staro ime šume. Čak i kriminalci bi oklevali pred ogromnom šumom, ali su njene tamne, uske pećine kao i visoka, stara stabla, nudila savršeno skrovište za odbegle zatvorenike i odmetnike. Prema legendama šuma je ukleta.
      Više...
Sun

Solarna oluja skoro izazvala III svjetski rat 1967 godine


newsweek.rs/
Ned, 14 Kol 2016 08:01 UTC
Solarna oluja III svjetski rat 1967 godine
© NSO
Američko vojno vazduhoplovstvo je 23. maja 1967. pripremalo svoju letelicu napunjenu nuklearnim naoružanjem za poletanje.

Sovjetski Savez je blokirao američke radare, smatrali su vojni stručnjaci, što je smatrano činom ratne agresije. Treći svetski rat samo što nije počeo...

Međutim, prema studiji objavljenoj u utorak u magazinu “Space Weather” naučnici kažu da je radare blokirala solarna oluja, a ne sovjetska vojna operacija, piše portal CSmonitor.com

"Da nismo na vreme ulagali u observacije i predviđanje geomagnetnih i solarnih oluja, njihov uticaj bi bio daleko veći. Ovo je bila važna lekcija koja nas je naučila koliko je priprema važna ", kaže Delores Knip, fizičar Univerziteta u Boulderu (Kolorado) i vođa studije.

Istraživači su ranije primetili veliku grupu Sunčevih pega. Iz tih tamnih i hladnih oblasti na našoj zvezdi izbija radijacija, poznata kao Sunčeva baklja, kao i erupcije plazme (koronalne eksplozije).

Tog 23. maja naučnici su izmerili tako snažnu Sunčevu baklju, da je bila vidljiva i golim okom. Baklja je sa sobom u svemir ponela ogromne količine radio talasa. Istog dana američka vojska otkrila je da tri njena radara u okviru sistema ranog upozorenja od pretnji balističkih raketa više ne rade.

Vazduhoplovstvo se već pripremalo za rat. Međutim, intervenisala je Severnoamerička vazdušna komanda odbrane (NORAD) i zaustavila poletanje.

Pojedini naučnici u američkoj vojsci su, kako se kasnije ispostavilo, pratili Sunčevu aktivnost još od pedesetih godina.
      Više...
Star of David

Stotine jemenske djece oteto u Izraelu nakon stvaranja ove države, kaže izraelski ministar


blic.rs
Pet, 12 Kol 2016 15:37 UTC
Stotine jemenske djece oteto u Izraelu nakon stvaranje ove državel kaže izraelski ministar
© Miriam Alster/Flash90
Izraelski ministar Cahi Hanegbi
Šokantna, decenijama stara priča o nestaloj jevrejskoj deci, uglavnom poreklom iz Jemena, ponovo se našla u fokusu pažnje u Izraelu, kada je ministar Cahi Hanegbi izjavio da je zaista stotine dece oduzeto od njihovih roditelja, pošto su se uselili u Izrael u prvim godinama postojanja države.

- Oni su uzeli decu i odneli ih. Ne znam gde - rekao je ministar i time oživeo optužbe da je čak 5.000 dece Mizrahim Jevreja iz bliskoistočnih zemalja dato aškenaskim bračnim parovima bez dece, iz evropskih zemalja koji su preživeli holokaust.

To priznanje suprotno je zaključcima tri zvanične komisije koje su imale zadatak da ispitaju slučaj.

Svaka komisija saopštila je odvojeno da su bebe, za koje se tvrdi da su otete, bile bolesne, umrle i sahranjene, a da je manji deo usvojen, nakon stvaranja Izraela 1948. godine. Porodice mališana su to odbacile, tvrdeći da su oteti, dati na usvajanje ili prodati bez njihovog znanja.

Hanegbi je ovih dana dao intervju za TV Kanal dva, osvrnuvši se na 65 godina staru aferu koja se vratila na naslovne strane pre nekoliko meseci.

Izraelski premijer Benjamin Netanjahu je u junu rekao da ukida "embargo na slučaj" i postavio Hanegbija da otvori dokumenta i "otkrije istinu".

- Pitanje jemenske dece je otvorena rana koja i dalje krvari i mnoge porodice ne znaju šta se desilo bebama koje su nestale - rekao je Netanjahu.
      Više...
Treasure Chest

U južnoj Bugarskoj pronađena zlatna perla za koju znanstvenici misle da je najstarija rukotvorina od zlata


24sata.hr
Čet, 11 Kol 2016 13:41 UTC
U južnoj Bugarskoj pronađena zlatna perla za koju znanstvenici misle da je najstarija rukotvorina od zlata
© STRINGER
To je možda samo malena zlaćana perla, četiri milimetra u promjeru, ali je i golemo otkriće za bugarske arheologe koji su uvjereni da su pronašli najstariju europsku, a vjerojatno i svjetsku, rukotvorinu od zlata.

Perla je pronađena u prapovijesnom naselju u južnoj Bugarskoj i potječe iz vremena od 4500. do 4600. godine prije Krista, kažu arheolozi. To znači da je nekih 200 godina starija od nakita pronađenog u nekropoli u bugarskome crnomorskom gradu Varni, dosad najstarijeg poznatog komada obrađenog zlata.

"Ne sumnjam da je perla starija od zlata iz Varne", rekao je arheolog Javor Bojadžijev, član bugarske akademije znanosti. "To je uistinu važno otkriće. Taj komadić zlata dovoljno je velik da nađe svoje mjesto u povijesti", dodao je.

Bojadžijev je uvjeren da je perla proizvedena na samom nalazištu, nedaleko od današnjeg grada Pazardžika, gdje je bilo prvo "urbano" naselje u Europi. Izgradili su ga pripadnici zajednice "visoko razvijene kulture" koji su 6000 godina prije Krista onamo doselili iz Anatolije.

"Rekao bih da je to bio prototip modernog grada iako ga po mezopotamijskim standardima možemo zvati drevnim gradom. Govorimo o mjestu koje je starije od Sumera 1000 godina", tvrdi Bojadžijev misleći na regiju u južnoj Mezopotamiji, današnjem Iraku, koja se smatra kolijevkom urbane civilizacije.
      Više...
Revolt! T-shirts