© Fynn WilkesOvdje na lokalitetu Vokány (Mađarska), kombinacija standardnih metoda, kao što su površinsko uzorkovanje i najnovije geofizičke tehnologije, pružila je istraživačima iz Kiela važne nove uvide u razdoblje kasnog neolitika u jugoistočnoj Europi
U sklopu projekta ROOTS, arheolozi iz Muzeja Vojvodine, Narodnog muzeja Zrenjanin i Narodnog muzej Pančevo u saradnji sa Univerzitetom u Kilu otkrili su do sada nepoznato naselje iz kasne faze vinčanske kulture. Vinčansko naselje nalazi se bilzu Tamiša u severoističnoj Srbiji.
Geofizika otkrila je strukturu naselja od neverovatnih 13 hektara, piše u saopštenju.
"Ovo otkriće je od izuzetnog značaja, jer jedva da su poznata veća kasnoneolitska naselja u regionu srpskog Banata", kaže vođa tima profesor dr Martin Furholt sa Instituta za praistorijsku i protoistorijsku arheologiju Univerziteta Kil.
Geofizika otkriva do sada nepoznata nalazišta
Novootkriveno naselje iz vinčanske kulture nalazi se blizu sela Jarkovac u Vojvodini. Uz pomoć geofizičkih metoda, tim stručnjaka je u martu ove godine uspeo da u potpunosti mapira obim naselja. Vinčansko naselje se na površini od 11 do 13 hektara i okružen je sa četiri do šest rovova.
Ono što je u poslednjih godina postalo jasnije i to zahvaljujući geofizičkim metodama jeste da su znatna vinčanska naselja bila okružena rovovima.
© Klaster ROOOTS/Muzej Vojvodine Novi Sad/Narodni muzej Zrenjanin/Narodni muzej PančevoRezultati geofizičkog istraživanja dosad nepoznatog lokaliteta Jarkovac (Srbija). Naselje čija površinska građa upućuje i na vinčansku i na banatsku kulturu (5400.-4400. p. n. e.) ima površinu do 13 ha i okruženo je s četiri do šest jaraka. Duboke crne kutne anomalije ukazuju na veliki broj spaljenih kuća.
Paralelno sa geofizičkim istraživanjima, nemačko-srpski istraživački tim je takođe sistematski pregledao površine okolnog područja u potrazi za artefaktima. Ovaj površinski materijal ukazuje da naselje predstavlja naselje vinčanske kulture koje se datuje u period između 5.400. i 4.400. godine pre nove ere.
Međutim, jaki su uticaji i iz regionalne banatske kulture. "Ovo je takođe izuzetno, jer je poznato samo nekoliko naselja sa materijalom iz banatske kulture sa današnje Srbije", objašnjava Vilks.
"Jugoistočna Evropa je veoma važan region da bi se odgovorilo na pitanje kako su se znanje i tehnologije širile u ranim periodima ljudske istorije i kako je to bilo povezano sa društvenim nejednakostima. Tu su se u Evropi prvi put pojavile nove tehnologije i znanja, poput obrade metala. Sa novootkrivenim i reklasifikovanim nalazištima, prikupljamo važne podatke za bolje razumevanje društvene nejednakosti i prenosa znanja", kaže profesor Martin Furholt.
Komentar: