Prvi književni autor kojeg poznajemo po imenu - Enheduana kći Sargona Akadskog

newsweek.rs
Uto, 27 Pro 2016 15:43 UTC

Drevna sumerska pesnikinja Enheduana jedinstvena je u čitavoj ljudskoj istoriji - ona je prvi književni autor kojeg poznajemo po imenu. Iako postoje mnoge pesme i priče koje su napisane pre njenog života, Enheduana je bila prva osoba koja se potpisala na svoje delo. I to kakvo delo!

Njen tekst " Isparavanje Inane " bio je toliko značajan da je vekovima uticao na pisanje himni (antička književna forma odavanja počasti bogu ili značajnoj osobi).

Enheduana je živela sredinom 23. veka pne.

Bila je sumerska vrhovna sveštenica, a u zapisima na sumerskim glinenim tablicama opisuju je kao "kći Sargona Akadskog" - odnos koji se tumačio i doslovno i ritualno.

Njeno ime sastavljeno je od reči "En" (vrhovna sveštenica), "hedu" (ukras) i "ana" (nebesa).

Poznato je i kako je sebe nazivala otelotvorenjem boginje Ningal, odnosno zemaljskom suprugom mesečevog boga Nane.

Osim kao najstariji književni autor u istoriji, Enheduana je poznata po brojnim umetnički vrednim himnama, naročito onima napisanim u čast boginje Inani, koje su ujedno i najstariji pisani opis božanstva.

Kroz slavljenje svog ličnog odnosa s Inanom, Enheduana je dala najstariji sačuvani trag svesti pojedinca o svom unutrašnjem životu.

Njen najvažniji zadatak tokom života bio je da pomiri bogove Sumera i Akađana, nakon što je Sargon osvojio veoma važan grad Ur.

Ona ne samo da je uspela to da izvrši, već je i postavila standarde za poeziju i formu molitve koja će duboko utkivati na Bibliju i homerske himne, pa samim tim i na čitav tok svetske književnosti.