© AFP / BELGAPrinc Louis Rwagasore
Belgija ima "ogromnu odgovornost" za ubistvo princa Louisa Rwagasora, popularnog burundijskog lidera koji je nastojao da ujedini etničke grupe u zemlji kad je stekla slobodu od kolonijalne sile, pokazuju novi dokazi.
Nekoliko nedjelja nakon što je izabran za premijera, Rwagasore, 29-godišnji sin bivšeg kralja, ubijen je u oktobru 1961. Vladajuća belgijska elita je organizovala ubistvo dok je Brisel zatvarao oči, prema arhivskim zapisima koje je otkrio Flamanski sociolog Ludo De Witte.
Iako su ubica, grčki državljanin i pet saučesnika pogubljeni, De Witte je rekao da su istrage belgijskog kolonijalnog suda, vlade nezavisnog Burundija i UN zanemarile ulogu Belgije u ubistvu, što je dovelo do decenija rata, etničkih tenzija i nestabilnosti.
Objavljujući svoje nalaze u knjizi pod naslovom "Ubistvo u Burundiju", De Witte je primijetio da je tadašnji belgijski guverner Roberto Regnier rekao na postizbornom kriznom sastanku visokih belgijskih zvaničnika i saveznika u Demohrišćanskoj partiji koja je naklonjena Belgiji (CDC) da "Rwagasore mora biti ubijen."
Prema riječima autora, CDC je njegove riječi doživio kao poziv. Regnierove primjedbe su očigledno potvrdile četiri osobe na tom sastanku u istrazi tužilaca u Briselu iz 1962. Ali taj izvještaj nije objavljen sve dok ga De Witte nije iskopao tokom petogodišnje istrage ubistva.
Takođe se čini da je Velika Britanija barem bila svjesna opasnosti s kojom se suočava Rwagasore, a tadašnji britanski ambasador James Murray napisao je u depeši iz 1962. da su uticajni Belgijanci imali "gotovo patološku mržnju" prema harizmatičnom vođi, za koga su vjerovali da bi naškodio belgijsko Burundijskim odnosima. Murray je primijetio da Regnierove "riječi idu veoma daleko u pravcu podsticanja na ubistvo", kaže De Witte.
Knjiga takođe optužuje tadašnjeg belgijskog ministra inostranih poslova Paul-Henri Spaaka - koji se danas slavi kao osnivač EU - da ignoriše Regniera i druge zavjerenike na "ratnim odnosima" sa Rwagasoreom. Takođe pronalazi krivicu za kralja Boduena, koji je "pomjerio nebo i zemlju" da bi zamijenio smrtnu kaznu atentatoru doživotnom robijom.
Prošlog oktobra, specijalna komisija za kolonijalnu prošlost Belgije priznala je da je posvetila "ograničenu pažnju" Burundiju i ubistvu Rwagasora. De Witte je ovo pripisao "uzdržanosti" među elitom u zemlji da se "suoče sa realnošću" kolonizacije.
U međuvremenu, portparol belgijskog ministarstva spoljnih poslova nije odgovorio na optužbe iz knjige, ali je za Guardian rekao da vlada čeka preporuke parlamenta prije nego što usvoji politički stav.
Komentari čitatelja
na naše novosti