danska
© Radiocarbon (2024). DOI: 10.1017/RDC.2024.79(a) Crtež rekonstrukcije kuće. (b) Pregledna fotografija elementa podruma (gledano s istoka, otprilike iste orijentacije kao crtež rekonstrukcije). (c) Fotografija detalja zida podruma, označena crvenim linijama, gledano sa zapada. Crtež i fotografije: Museum Lolland-Falster
Izgradnja železničke pruge kroz farmu na danskom ostrvu Falster dovela je do izuzetnog arheološkog otkrića: nalazišta starog 5.000 godina koje sadrži naprednu tehnologiju u obliku kamenom popločanog podruma. Arheolozi iz Muzeja Loland-Falster i Univerziteta Arhus sproveli su istraživanje ovog značajnog nalazišta, koje je objavljeno u časopisu Radiocarbon.

Pre oko 6.000 godina, pojava kulture levkastih čaša označila je prelazak skandinavskog regiona na poljoprivredu i pripitomljene životinje, kao što su ovce, koze i goveda. Ova promena u načinu života dovela je do uspostavljanja sedentarnog načina života, kao i izgradnje prvih kuća i megalitskih grobnica, čime je došlo do značajnog preobražaja u pejzažu.

Iskopavanja na lokalitetu Nigardsvej 3 otkrila su dve faze izgradnje kuće koje su se oslanjale na zajednički dizajn tipa levkastih čaša (Mossbi tip). Prva faza uključivala je 38 rupa za stubove, dok je druga faza imala 35, što ukazuje na naprednu arhitektonsku organizaciju.

Podovi unutar ovih struktura bili su od zbijene ilovače, mešavine peska i gline. Ova vrsta podova bila je izuzetno napredna za neolitsko doba, a upotreba ilovače za fabričke podove postala je uobičajena tek sredinom 20. veka.

Tokom iskopavanja pronađeno je više od 1.000 artefakata, uključujući kremeno oruđe, komade grnčarije i fosilizovane morska ježa, koncentrisanih u i oko potopljenog kamenom popločanog objekta.

Najzanimljivije otkriće predstavlja potopljeni objekat, koji istraživači opisuju kao podrum. Ako se potvrdi ova interpretacija, to bi moglo značiti veliki tehnološki napredak u očuvanju resursa, omogućavajući poljoprivrednicima da produže svoj period preživljavanja tokom hladnih meseci.

Podrumi su, zahvaljujući stabilnim temperaturama ispod zemlje, pružali prednosti kao što su očuvanje hrane u hladnim mesecima i sprečavanje njenog smrzavanja zimi.

Radiokarbonsko datiranje pokazuje da su podrum i prva faza kuće izgrađeni između 3080. i 2780. godine pre nove ere, dok je druga faza uspostavljena posle 2800. godine pre nove ere.

Pored kuća i podruma, pronađeno je i sedam redova rupa od stubova, koji verovatno predstavljaju ostatke spoljne ograde. Njena svrha može biti vezana za uzgoj domaćih životinja ili kao zaštita od potencijalnih pretnji. Datiranje ovih rupa sugeriše da su one izgrađene između 3600. i 3500. godine pre nove ere, što ukazuje na stratešku važnost ovog područja kroz istoriju.

Otkrivanje podruma u neolitskom domaćinstvu predstavlja značajan doprinos razumevanju ranih poljoprivrednih društava u Danskoj. Ova otkrića postavljaju nova pitanja i otvaraju mogućnosti za dalja istraživanja koja će osvetliti život i kulturu levkastih čaša. U narednim iskopavanjima, naučnici se nadaju da će dobiti jasniju sliku svakodnevnog života u ovom važnom istorijskom periodu.