Perle od ljuske nojeva jaja otkrivaju 50.000 godina staru društvenu mrežu diljem Afrike

Naučnici su pronašli najstariju društvenu mrežu na svetu koja je cvetala pre 50.000 godina i protezala se hiljadama kilometara širom Afrike.

Za razliku od svog modernog elektronskog ekvivalenta, ova drevna mreža društvenih veza koristila je daleko prozaičniji medij - razmenu i trgovinu perlama napravljenim od ljuske nojeva jajeta. Te perle su jedan od najstarijih oblika ličnih ukrasa ljudi.

Istraživanje naučnika u Nemačkoj uključivalo je proučavanje više od 1.500 ovih perli, koje su iskopane na više od 30 lokacija širom južne i istočne Afrike. Pažljiva analiza sugeriše da su ljudi koji su pravili perle - koje i danas proizvode i nose lovci skupljači u Africi - razmenjivali iste u dalekim predelima, deleći tako simbolične poruke i jačajući saveze.

"To je kao da pratite trag od mrvica hleba", rekla je autorka studije Dženifer Miler sa Instituta Maks Plank za nauku ljudske istorije u gradu Jena. "Perle su tragovi, razbacani po vremenu i prostoru, koji samo čekaju da budu primećeni."

Studija, objavljena u časopisu Nature prošle nedelje, uporedila je perle pronađene na 31 lokaciji u južnoj i istočnoj Africi. Upoređujući spoljašnji prečnik ljuske, prečnik rupa unutar njih i debljinu zidova ljuske jajeta, naučnici su saznali da su pre oko 50.000 godina ljudi u istočnoj i južnoj Africi počeli da prave skoro identične perle od nojevog jajeta.

Ipak, ove grupe i zajednice su bile hiljadama kilometara udaljene jedna od druge, što sugeriše postojanje društvene mreže na daljinu koja se protezala hiljadama kilometara, povezujući ljude u dalekim regionima. "Rezultat je iznenađujući, ali obrazac je jasan", rekao je drugi autor studije, Jiming Vang, koji takođe radi u Maks Planku.

Perle od ljuske nojevog jajeta su jedan od najstarijih oblika ljudskog nakita, iako nisu bile prve koje je prihvatio homo sapijens. Naučnici veruju da su muškarci i žene počeli da se mažu crvenkastim pigmentom pre oko 200.000 godina, pre nego što su počeli da nose perle pre 75.000 godina.

Međutim, industrija ukrasa je zaista uzela maha pre oko 50.000 godina u Africi, sa proizvodnjom prvih perli od ljuske nojevog jajeta - najranijeg standardizovanog oblika nakita poznatog arheologiji, piše Observer. Ovo je bio prvi svetski nakit i njegova upotreba predstavlja jednu od najdugovječnijih kulturnih tradicija čovečanstva, koja uključuje izražavanje identiteta i odnosa. Kao što je Miler rekao: "Ove male perle imaju moć da otkriju velike priče o našoj prošlosti".

Ili kako je arheološkinja Mišel Lengli sa Univerziteta Grifit u Kvinslendu, Australija, rekla: "Nakit je vredan: govori nam nešto o osobi koja ga je nosila. Što više 'sjaja' u arheološkim zapisima to više interakcija. Razmenna nakita nam govori ko je s kim razgovarao."
Ključna stvar u vezi s nakitom od ljuske nojevog jajeta je što, umesto da se oslanjaju na prirodnu veličinu ili oblik predmeta, ljudi su počeli direktno da oblikuju ljuske i stvaraju mogućnosti za razvoj varijacija u stilu. Dobijeni obrasci dali su istraživačima mapu puta preko koje su mogli da prate kulturne veze, iako je nejasno da li su perle koje su proučavali Miler i Vang razmenjivane između grupa ili je razmenjeno znanje o tome kako da ih proizvedu. Većina dokaza ukazuje na ovo drugo.

Prva društvena mreža na svetu nije opstala. Pre oko 33.000 godina, obrazac nošenja perli se naglo promenio: one su nestale iz južne Afrike dok su nastavile da se nose u istočnoj Africi. Miler i Vang smatraju da iza ovoga stoje klimatske promene, koje su dovele do kraja najstarije društvene mreže na planeti - istina, posle 17.000 godina.