Otkrivena velika zbirka staroegipatskih 'bilježnica'

Nationalgeographic
Ned, 20 Vel 2022 09:15 UTC

Fragmenti, prekriveni spisima pisara, trgovaca i učenika, pronađeni su u staroegipatskom naselju Atribis oko 200 km sjeverno od Luksora

Nemački istraživači koji sprovode iskopavanja u drevnom egipatskom gradu Athribisu, otkrili su više od 18.000 glinenih krhotina ostrakona, starih oko 2.000 godina.

Ostrakon je bio mnogo pristupačniji od skupog papirusa, pa je bio korišćen za beleške, proračune, priznanice i kratka pisma. Nauka je upoznata sa oraksom pisanja i crtanja po ostrakonu veoma dugo, a praktikovalo se od Novog kraljevstva do arapskih osvajanja, ali ovo otkriće je najveće od početka 20. veka.

Slikovni ostrakon s pavijanom i ibisom, dvije svete životinje Thotha, boga mudrosti vidljivi su na ovom malom fragmentu

Na ovom fragmentu prikazan je obračun prinosa - novac, vino, ricinusovo ulje, pšenica i ječam - božici hrama Repit

Naučnici su, najverovatnije, iskopali školu jer su na većini "beleški" aritmetički problemi, gramatičke vežbe, brojevi, meseci i tako dalje. Postoje i slike pavijana i ibisa - svetih životinja Tota, drevnog egipatskog boga mudrosti, a tu su i nespretni dečiji crteži.

Većina beleški je napisana demotskim pismom koje je bilo uobičajeno za vreme vladavine faraona Ptolomeja XII (Kleopatrinog oca), koji je bio na vlasti od 81. do 59. pre Hrista, i ponovo od 55. do 51. pre Hrista. U to vreme Athribis je bio glavni grad egipatske države.

Fragmenti su korišteni u različite svrhe, od škrabanja djece, do popisa predmeta za prodaju na lokalnoj tržnici

Postoje i unosi u hijeratskom "ptičjem" alfabetu.

Različiti jezici koji se mogu videti na pronađenim ostacima - grčki, arapski, koptski - ilustruju multikulturalnu istoriju grada, kao i visok nivo obrazovanja. Zanimljivo je da su tada nesavesni učenici kažnjavani na isti način kao deca danas, odnosno pisali su više puta ono šta ne znaju. O tome svedoči više od stotinu ostrakona prekrivenih hijeroglifima koji se ponavljaju.

Tekstovi su napisani na nizu jezika, uključujući koptski (lijevo) i demotski (desno)

Među pronađenim predmetima nalazili su se dokazi da su učenike tjerali da pišu retke (lijevo i desno)

I na kraju, deo evidencije su novčane potvrde. Nalaz slične veličine napravljen je početkom 1900-ih: arheolozi su otkrili brojne fragmente pisama u drevnom selu Deir el-Medina, koje se nalazi nizvodno od Nila. Međutim, ovi drevni tekstovi su uglavnom bili beleške o medicini i medicinskoj praksi, dok ostrakoni iz Athribisa govore o svakodnevnom životu jedne od najmoćnijih civilizacija antike.